Beste mevrouw Wynen, kinderen en familieleden, beste collega's, beste vrienden.

Het is met grote ontroering dat wij afscheid nemen van collega Wynen in naam van de Vlaamse artsen, van de Vlaamse syndicale leiders en in naam en ter nagedachtenis van de overleden collega's Bafort, De Bruyne, Maes en Van Steenberge en al degenen die actief waren in het Vlaams artsensyndicaat.

André Wynen inspireerde meerdere generaties Vlaamse artsen als Malfliet, Dardenne, Beckers en Moens als voorzitters van de BVAS. De stichters van de syndicale kamers waren pioniers die door André Wynen werden geïnspireerd. Voor de 18 dagen durende staking in 1964 waren de Vlamingen uiteindelijk evengoed georganiseerd als de Franstaligen. Eén jaar tevoren werden de Kamers van Antwerpen en Kortrijk letterlijk uit de grond gestampt. Taal was voor hem geen barrière om de Vlaamse artsen te motiveren en te mobiliseren. Hij werd hierin bijgestaan door gemotiveerde Vlaamse collega's. De 2 Vlaamse Kamers werden in ijltempo gecreëerd in een regio waar het medisch syndicalisme weinig ontwikkeld was. Er is nooit sprake geweest van een splitsing van het artsenkorps.

Naast de eenheid en de onafhankelijkheid van de artsen tegenover de politieke wereld was het vrijwaren van de medische ethiek zijn strijdpunt. De vrije artsenkeuze, de therapeutische vrijheid en de geprivilegieerde arts-patiënt relatie kon alleen gerealiseerd worden door een sterk artsensyndicaat dat door de politieke wereld gevreesd werd. Dr. Wynen dwong respect af van voor- en tegenstander. Hij liet alleszins niemand onverschillig! Zijn uitgesproken standpunten in het kader van de euthanasie werden hem niet altijd in dank afgenomen. Zijn confrontatie met de nazi's en de naziwetten zijn daar niet vreemd aan. Hij stelde daarom dat de ethiek primeert over de wet. Met zijn visceraal wantrouwen tegenover de politieke systemen, waarschuwde hij voor geplanifieerde euthanasie en eugenisme. Als verzetsman in de Groupe G van de ULB werd hij gedeporteerd naar Breendonk en Buchenwald waar hij ternauwernood aan de executie ontsnapte. Veel Vlaamse artsen werden collaborateurs maar er waren ook Vlaamse weerstanders zoals de chirurgen Raphaël Schotte en Pierre de Bersaques die naar Buchenwald werden gedeporteerd. Pierre de Bersaques, verklikt door de oorlogsorde, liet er zijn leven.

Na de oorlog werd Wynen opgeroepen als getuige bij het proces van generaal von Falkenhausen. Deze historiek heb ik nog uitvoerig met hem besproken bij mijn laatste bezoek in Godinne. Hij hield eraan dat dit gepubliceerd zou worden voor Mémoire. Hij volgde Arthur Haulot op als voorzitter van de groupe Mémoire waarvoor hij als Grootofficier van de Leopoldsorde werd gedecoreerd maar eveneens als voorzitter van de syndicale kamers, hij die een politieke aardverschuiving had veroorzaakt in de strijd tegen de mutualiteiten.

Hij kreeg dit ereteken eveneens als gewezen secretaris-generaal van de World Medical Association. In deze functie verdedigde hij Dr. Gonzales, ambassadeur van Chili tegen het Pinochet-regime. Hij was een onvermoeidbaar antifascist. De strijd tegen het nazisme was een gemeenschappelijke strijd van Walen en Vlamingen. In deze optiek en in zijn eigen harde stijl had hij strenge bewoordingen tegen de separatistische neigingen die nu meer en meer de kop opsteken. Zoals 10 juni 2007 een zwarte zondag zal blijven.

Dr. André Wynen behoort tot de allergrootsten in het Pantheon van onze Belgische Geschiedenis. Zoals Françoise Giroud schreef: "er zijn veel intelligente maar weinig moedige mensen". André Wynen was moedig en intelligent. Hij bleef steeds strijden ook in de meest uitzichtloze situaties. De persoonlijke en familiale drama's hebben hem en zijn echtgenote niet gespaard. Tot het laatste is hij blijven vechten. Zoals Arthur Haulot was André Wynen een strijder. Haulot zei: "La vie est un combat et c'est seulement dans le combat que se trouve l'espoir de la vie".

Cher André, le combat de l'absym des médecins pour l'humain continue. Mais aussi contre l'intolérance, le fascisme et le séparatisme qui menace notre pays. Contre le Vlaams Belang et la N-VA. Ce pays pour lequel de nombreux résistants et parmi eux des médecins ont donné leur vie. Leur sacrifice ne peut être vain! Ce combat toujours renouvelé mènera à la victoire, ta victoire sur toutes les barbaries.
Merci.

Yves Louis, Dinant 14.06.2007

De vertegenwoordiger van de Koning

Roland Lemye - Voorzitter van de BVAS

Begrafenis van André Wynen

Paul Baeten - Voorzitter van de Groupe Mémoire-Herinnering

Baron Paul Halter - Voorzitter van de Auschwitz stichting